imiesłów bierny
  • Niewymieniony, nie wymieniony
    14.11.2015
    14.11.2015
    Witam,
    czy w zdaniu Pozostała działalność w zakresie opieki zdrowotnej, gdzie indziej niewymieniona / niesklasyfikowana… łączna pisownia wyrazów niewymieniona i niesklasyfikowana jest jedyną słuszną, czy może dopuszcza się również zapis oddzielny?
  • niesieni, ale spleceni
    8.09.2011
    8.09.2011
    Witam,
    Ostatnio natrafiłam na problem dotyczący tworzenia imiesłowów przymiotnikowych biernych. Chodzi o czasowniki typu nieść, spleść i formę mianownika liczby mnogiej imiesłowu przymiotnikowego. Mamy z jednej strony formy miękkotematowe: niesieni, a z drugiej – spleceni – bez zmiękczenia. Jaka jest zasada tworzenia tych form? SO nie zawsze podaje przy danym czasowniku formę imiesłowu w l. mn.
    Z poważaniem
    AP, Lublin
  • obejdziony ponownie
    4.12.2013
    4.12.2013
    Chciałbym poruszyć jeszcze raz kwestię imiesłowu biernego od obejść. W wydanym w 1847 r. dziele Teodora Narbutta Dzieje narodu litewskiego w krótkości zebrane… znalazłem następujący fragment: „(…) obrał stanowisko odporne najdogodniejsze, jakie taktyka wojenna może nastręczyć: tył i skrzydła tak były w mocném położeniu, że ani okolonym, ani obejdzionym z tyłu być nie mógł”. Czy Narbutt mógł się spotkać z tą formą gdzieś w piśmiennictwie, czy raczej próbował utworzyć ją sam?
  • przycupnięty
    4.01.2006
    4.01.2006
    Witam!
    Czy przycupnięty to imiesłów przymiotnikowy bierny? Jest wymieniana odpowiednia końcówka pod czasownikiem przycupnąć w ortografach PWN-u. Inaczej niż np. przyczajony, notowany osobno jako przymiotnik. Czy imiesłów bierny może wynikać nie tylko z łączności biernikowej (jeść coś – jedzony), czy dopełniaczowej (dochodzić roszczeń – dochodzony), ale z czegoś jeszcze?
    Pozdrawiam.
  • skoczyć

    6.11.2022
    6.11.2022

    Dzień dobry,

    czy od czasownika skoczyć można utworzyć imiesłów przymiotnikowy bierny?


  • szkalować kogoś o nieposzlakowanej opinii
    19.05.2010
    19.05.2010
    Witam państwa!
    Mam pytanie odnośnie wyrazów szkalować i nieposzlakowany. Można mieć nieposzlakowaną opinię (której nie można nic zarzucić), ale nie „poszlakowaną opinię’’ (której można coś zarzucić). Można kogoś szkalować, ale nie „poszkalować’’. Nie można mieć „nieposzkalowanej opinii’’ (której nie szkalowano). Myślę, że te dwa słowa mają na tyle podobne znaczenie, że jednego można używać jako negacji drugiego. Skąd ta zbieżność oraz brak powyższych form?
    Pozdrawiam serdecznie
    Aneta Rosłan
  • ukończonych / nieukończonych 18 lat

    14.01.2023
    12.12.2022

    Dzień dobry,

    proszę o informację, która forma (ukończone/ukończonych) jest poprawna i jaka zasada tym rządzi:

    „ubezpieczony, który ma ukończone 18 lat, dziecko, które ma nieukończone 18 lat”;

    „ubezpieczony, który ma ukończonych 18 lat, lub dziecko, które ma nieukończonych 18 lat”.

    Ogromnie dziękuję i pozdrawiam

  • Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)

    6.02.2021
    6.02.2021

    Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(

    Zwroty te widoczne są:

    * na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”

    * na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”

    * a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”

    Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”

  • zmatowiony
    3.01.2007
    3.01.2007
    Dzień dobry,
    chciałam zapytać, jak wygląda imiesłów przymiotnikowy bierny od czasownika matowieć. Nie istnieje forma zmatowiony?
    Pozdrawiam
    Magdalena Wodyńska
  • czuć się zaopiekowanym
    2.01.2014
    2.01.2014
    Dzień dobry,
    proszę o ocenę poprawności sformułowania czuć się/być zaopiekowanym.
    Dziękuję i pozdrawiam
    Agnieszka Karmowska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego